Thủ tục ly hôn có yếu tố nước ngoài

Ly hôn có yếu tố nước ngoài là gì ?

Đầu tiên chúng ta cần hiểu ly hôn có yếu tố nước ngoài là những trường hợp ly hôn như thế nào? Hiểu một cách đơn giản nhất, ly hôn có yếu tố nước ngoài là trường hợp ly hôn mà đương sự ở nước ngoài hoặc tài sản của đương sự ở nước ngoài.

Theo quy định tại Điều 7 Nghị quyết 03/2012/NQ-HĐTP thì:

“1. Đương sự ở nước ngoài bao gồm:

a) Đương sự là người nước ngoài không định cư, làm ăn, học tập, công tác ở Việt Nam có mặt hoặc không có mặt tại Việt Nam vào thời điểm Tòa án thụ lý vụ việc dân sự;

b) Đương sự là người Việt Nam định cư, làm ăn, học tập, công tác ở nước ngoài có mặt hoặc không có mặt tại Việt Nam vào thời điểm Tòa án thụ lý vụ việc dân sự;

c) Đương sự là người nước ngoài định cư, làm ăn, học tập, công tác ở Việt Nam nhưng không có mặt tại Việt Nam vào thời điểm Tòa án thụ lý vụ việc dân sự;

d) Đương sự là người Việt Nam định cư, làm ăn, học tập, công tác ở Việt Nam nhưng không có mặt tại Việt Nam vào thời điểm Tòa án thụ lý vụ việc dân sự;

đ) Cơ quan, tổ chức không phân biệt là cơ quan, tổ chức nước ngoài hay cơ quan, tổ chức Việt Nam mà không có trụ sở, chi nhánh, văn phòng đại diện tại Việt Nam vào thời điểm Tòa án thụ lý vụ việc dân sự…

3. Tài sản ở nước ngoài

Tài sản ở nước ngoài là tài sản được xác định theo quy định của Bộ luật dân sự năm 2005 ở ngoài biên giới lãnh thổ của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam tại thời điểm Tòa án thụ lý vụ việc dân sự.”

Tóm lại, ly hôn có yếu tố nước ngoài là trường hợp ly hôn giữa một bên là công dân Việt Nam và một bên là người nước ngoài; giữa các bên là người nước ngoài nhưng thường trú tại Việt Nam; giữa người Việt Nam với nhau nhưng một trong hai bên ở nước ngoài; tài sản liên quan đến việc ly hôn ở nước ngoài. Dựa vào quy định nêu trên hiện nay thường phổ biến các trường hợp ly hôn có yếu tố nước ngoài như sau:

– Ly hôn thuận tình có yếu tố nước ngoài: Là thủ tục ly hôn thuận tình giữa người Việt Nam với người nước ngoài, ly hôn thuận tình giữa vợ, chồng là người Việt Nam nhưng hiện đang sinh sống, làm việc ở nước ngoài, Ly hôn thuận tình giữa vợ chồng là người nước ngoài nhưng hiện đang sinh sống, làm việc tại Việt Nam. Trong các trường hợp thuận tình nêu trên Luật sư ly hôn của chúng tôi có thể hỗ trợ nhận ủy quyền thực hiện thủ tục Ly hôn có yếu tố nước ngoài vắng mặt một bên hoặc cả hai vợ chồng tại Tòa án có thẩm quyền.

– Ly hôn đơn phương có yếu tố nước ngoài: Là thủ tục ly hôn đơn phương giữa người Việt Nam với vợ, chồng là người nước ngoài, ly hôn đơn phương giữa vợ, chồng là người Việt Nam nhưng một bên đang sinh sống và làm việc tại nước ngoài, ly hôn đơn phương giữa vợ chồng là người nước ngoài. Ly hôn đơn phương có yếu tố nước ngoài thường hầu hết là trường hợp Ly hôn có yếu tố nước ngoài vắng mặt một bên vợ, chồng nên thủ tục thường sẽ phức tạp và tốn nhiều thời gian hơn nhiều so với thuận tình.

Đặc biệt đối với những trường hợp khó như một bên không hợp tác ký đơn ly hôn; Ly hôn đơn phương với vợ chồng là lao động bất hợp pháp ở nước ngoài; Ly hôn đơn phương với vợ chồng là người nước ngoài, người Việt Nam ở nước ngoài nhưng không rõ địa chỉ, không có thông tin, giấy tờ về nhân thân.

Mẫu đơn xin ly hôn với người nước ngoài

Khi cá nhân muốn thự hiện thủ tục ly hôn có yếu tố nước ngoài thì tài liệu đầu tiên cần phải chuẩn số những tài liệu cần có trong hồ sơ ly hôn là Đơn xin ly hôn. Cá nhân ly hôn có yếu tố nước ngoài cũng được chia làm hai trường hợp như đối với ly hôn không có yếu tố nước ngoài là: ly hôn thuận tình và ly hôn đơn phương. Tùy vào mỗi trường hợp khác nhau mà đơn xin ly hôn có hình thức và nội dung trình bày cũng khác nhau.

Mẫu đơn thuận tình ly hôn có yếu tố nước ngoài

Việc các bên yêu cầu Tòa án công nhận thỏa thuận ly hôn có yếu tố nước ngoài cũng thuộc phạm vi yêu cầu giải quyết việc dân sự theo quy định của luật, nên yêu cầu này cũng được thể hiện theo như mẫu chung là đơn yêu cầu giải quyết việc dân sự theo Mẫu số 01-VDS (Ban hành kèm theo Nghị quyết số 04/2018/NQ-HĐTP ngày 09 tháng 8 năm 2018 của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao).

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc
—————

ĐƠN YÊU CẦU
GIẢI QUYẾT VIỆC DÂN SỰ

(V/v: …………………………………..)

Kính gửi: Tòa án nhân dân……………………………………………………

Người yêu cầu giải quyết việc dân sự:…………………………………………………………………

Địa chỉ: ……………………………………………………………………………………………………………..

Số điện thoại (nếu có): …………………………..; Fax (nếu có):………………………………

Địa chỉ thư điện tử (nếu có): …………………………………………………………………………………

Tôi (chúng tôi) xin trình bày với Tòa án nhân dân………………………………..việc như sau:

– Những vấn đề yêu cầu Tòa án giải quyết: …………………………………………………………….

– Lý do, mục đích, căn cứ của việc yêu cầu Tòa án giải đối với những vấn đề nêu trên:

………………………………………………………………………………………………………………………….

– Tên và địa chỉ của những người có liên quan đến những vấn đề yêu cầu Tòa án giải quyết:…………………………………………………………………………………….

– Các thông tin khác (nếu có):……………………………………………………………………………….

Tài liệu, chứng cứ kèm theo đơn yêu cầu:

1. ………………………………………………………………………………………………………………………

2. ………………………………………………………………………………………………………………………

3. ………………………………………………………………………………………………………………………

Tôi (chúng tôi) cam kết những lời khai trong đơn là đúng sự thật.

                                                                                                ………, ngày…. tháng…. năm 2020

                                                                                               Người yêu cầu

 

Tùy từng trường hợp xin ly hôn của mỗi người mà thông tin được điền vào Mẫu đơn khởi kiện ly hôn khác nhau là khác nhau. Đối với đơn xin thuận tình ly hôn có yếu tố nước ngoài thì nội dung trong đơn còn phải thể hiện được những vấn đề quan trọng sau:

– Thứ nhất, thông tin cá nhân của vợ, chồng và những người liên quan: người có yêu cầu ly hôn có yếu tố nước ngoài ghi đầy đủ thông tin cá nhân gồm hộ tên, ngày tháng năm sinh, địa chỉ (địa chỉ theo sổ hộ khẩu và địa chỉ hiện tại) để Tòa án gửi, tống đạt văn bản tài liệu đúng đến địa chỉ của người có yêu cầu.

– Thứ hai, về quan hệ hôn nhân: nêu qua về vấn đề tình cảm và quan hệ hôn nhân của vợ chồng. Quá trình kết hôn, chung sống; quá trình dẫn đến mâu thuẫn; nguyên nhân dẫn đến mâu thuẫn vợ chồng; mâu thuẫn đã được gia đình, cơ quan nào giải quyết chưa; nguyện vọng xin ly hôn của vợ chồng.

– Thứ ba, về vấn đề con chung (nếu có): trong quá trình chung sống có mấy con chung? Ai nhận quyền trực tiếp chăm sóc và nuôi dưỡng con chung? Thỏa thuận về cấp dưỡng nuôi con như thế nào?

– Thứ tư, thỏa thuận về tài sản chung của hai vợ chồng như: việc phân chia tài sản chung sau khi ly hôn được thực hiện như thế nào? hay không yêu cầu Tòa án giải quyết?

– Thứ năm, thỏa thuận về công nợ chung của vợ chồng như: trách nhiệm trả nợ chung thuộc về bên nào? Thỏa thuận phân chia việc trả nợ ra sao? Hay không yêu cầu Tòa án giải quyết?

Trường hợp ly hôn thuận tình nhưng một trong các bên không thể có mặt tại Tòa án để giải quyết thủ tục ly hôn thì có thể làm đơn ly hôn có yếu tố nước ngoài vắng mặt. Các thủ tục cần thiết để giải quyết ly hôn thuận tình có yếu tố nước ngoài Luật sư ly hôn của chúng tôi có thể nhận ủy quyền để giải quyết cho bạn.

Như vậy, ngoài việc phải đáp ứng được hình thức mẫu đơn xin ly hôn thuận tình theo quy định chung của pháp luật thì nội dung trong đơn còn phải thể hiện được những nội dung cần thiết nêu trên thì đơn xin thuận tình ly hôn có yếu tố nước ngoài mới được Tòa án chấp thuận và tiến hành các thủ tục tố tụng tiếp theo để giải quyết yêu cầu.

Mẫu đơn xin ly hôn đơn phương có yếu tố nước ngoài

Việc các bên yêu cầu Tòa án giải quyết đơn phương ly hôn có yếu tố nước ngoài cũng thuộc phạm vi khởi kiện vụ án dân sự theo quy định của luật nên yêu cầu này cũng được thể hiện theo như mẫu chung là đơn khởi kiện vụ án dân sự theo mẫu số 23-DS, ban hành kèm theo Nghị quyết 01/2017/NQ-HDTP. Đơn xin ly hôn trong trường hợp này thường là Đơn xin ly hôn có yếu tố nước ngoài vắng mặt một bên đương sự trong quá trình giải quyết vụ án.

 

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM

Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

ĐƠN KHỞI KIỆN

Kính gửi: Toà án nhân dân ………………………………….…

Người khởi kiện:………………………………………………………………………………………………….

Địa chỉ: ………………………………………………………………………………………………………………

Số điện thoại: …………………(nếu có); số fax: ………………….(nếu có)

Địa chỉ thư điện tử: …………………………………………………. (nếu có)

Người bị kiện:……………………………………………………………………………………………………..

Địa chỉ: ………………………………………………………………………………………………………………

Số điện thoại: …………………(nếu có); số fax: ………………….(nếu có)

Địa chỉ thư điện tử: …………………………………………………. (nếu có)

Người có quyền, lợi ích được bảo vệ (nếu có)………………………………………………………….

Địa chỉ: ………………………………………………………………………………………………………………

Số điện thoại: …………………(nếu có); số fax: …………………(nếu có)

Địa chỉ thư điện tử : …………………………………………(nếu có)

Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan (nếu có) …………………………………………………….

Địa chỉ: ………………………………………………………………………………………………………………

Số điện thoại: …………………(nếu có); số fax: ………………….(nếu có)

Địa chỉ thư điện tử: ..………………………..………………. (nếu có)

Yêu cầu Tòa án giải quyết những vấn đề sau đây:……………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………….

Người làm chứng (nếu có) ……………………………………………………………………………………

Địa chỉ: ……………………………………………………………………………………………………………..

Số điện thoại: …………………(nếu có); số fax: ………………….(nếu có)

Địa chỉ thư điện tử: ……………………………….………… (nếu có).

Danh mục tài liệu, chứng kèm theo đơn khởi kiện gồm có: ………………………………………

1………………………………………………………………………………………………………………………..

2………………………………………………………………………………………………………………………..

(Các thông tin khác mà người khởi kiện xét thấy cần thiết cho việc giải quyết vụ án)

                                                                                                        ………, ngày…. tháng…. năm 2020

                                                                                                                       Người khởi kiện

Tùy từng trường hợp xin ly hôn của mỗi người mà thông tin được điền vào là khác nhau. Đối với trường hợp đơn phương ly hôn có yếu tố nước ngoài thì nội dung trong đơn còn phải thể hiện được những vấn đề quan trọng sau:

– Thứ nhất, thông tin của người khởi kiện và người bị kiện, những người liên quan: người khởi kiện làm đơn xin ly hôn có yếu tố nước ngoài ghi đầy đủ thông tin cá nhân người khởi kiện và thông tin người bị kiện gồm hộ tên, ngày tháng năm sinh, địa chỉ (địa chỉ theo sổ hộ khẩu và địa chỉ hiện tại) để Tòa án gửi, tống đạt văn bản tài liệu đúng đến người khởi kiện và người bị kiện. Việc ghi đúng và đầy đủ thông tin này là rất quan trọng bởi việc ly hôn mà bị đơn đang ở nước ngoài thì Tòa án cần nắm rõ thông tin của bị đơn để việc tống đạt văn bản được nhanh chóng, đúng người, việc này có ảnh hưởng rất lớn tới tiến độ giải quyết vụ kiện.

– Thứ hai, về quan hệ hôn nhân: nêu qua về vấn đề tình cảm và quan hệ hôn nhân của vợ chồng. Qúa trình kết hôn, chung sống; quá trình dẫn đến mâu thuẫn; nguyên nhân dẫn đến mâu thuẫn vợ chồng; mâu thuẫn đã được gia đình, cơ quan nào giải quyết chưa; nguyện vọng xin ly hôn của vợ/chồng.

– Thứ ba, về vấn đề con chung (nếu có): trong quá trình chung sống có mấy con chung? Nguyện vọng về việc nuôi dưỡng chăm sóc con chung của nguyên đơn? Nguyện vọng về việc cấp dưỡng nuôi con của nguyên đơn?

– Thứ tư, nguyện vọng về tài sản chung của nguyên đơn: việc phân chia tài sản chung sau khi ly hôn được thực hiện như thế nào? hay không yêu cầu Tòa án giải quyết?

– Thứ năm, nguyện vọng về công nợ chung của vợ chồng như: trách nhiệm trả nợ chung thuộc về bên nào? Phân chia việc trả nợ ra sao? Hay không yêu cầu Tòa án giải quyết?

Như vậy, tùy từng trường hợp ly hôn thuận tình hay đơn phương mà người có nhu cầu ly hôn có yếu tố nước ngoài lựa chọn mẫu đơn cho đúng với loại vụ, việc của mình. Nhưng dù là ly hôn thuận tình hay đơn phương thì đơn xin ly có yếu tố nước ngoài cũng đều phải thể hiện được những nội dung về: thông tin cá nhân của vợ/chồng; quan hệ hôn nhân; vấn đề về con chung; vấn đề về tài sản chung và công nợ chung. Nếu không thể hiện được đầy đủ những nội dung này trong đơn xin ly hôn thì dù có đầy đủ tài liệu trong hồ sơ ly hôn có yếu tố nước ngoài thì Tòa án vẫn có thể không tiếp nhận hồ sơ để giải quyết.

Thẩm quyền giải quyết thủ tục ly hôn có yếu tố nước ngoài.

Ly hôn có yếu tố nước ngoài là loại vụ, việc mang tính chất phức tạp hơn nhiều so với ly hôn không có yếu tố nước ngoài. Do đó, thẩm quyền giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài cũng có sự khác biệt, cụ thể:

Về thẩm quyền theo cấp của Tòa án.

– Tòa án nhân dân cấp huyện: Theo quy định tại khoản 4-Điều 35 BLTTDS 2015 Tòa án nhân dân cấp huyện nơi cư trú của công dân Việt Nam giải quyết việc ly hôn, các tranh chấp về quyền và nghĩa vụ của vợ chồng, cha mẹ và con giữa công dân Việt Nam cư trú ở khu vực biên giới với công dân của nước láng giềng cùng cư trú ở khu vực biên giới với Việt Nam.

– Tòa án nhân dân cấp tỉnh: Căn cứ điều 36, BLTTDS 2015 quy định về thẩm quyền của Tòa án theo cấp những vụ việc ly hôn có yếu tố nước ngoài thì thẩm quyền giải quyết thuộc Tòa án nhân dân cấp Tỉnh/thành phố giải quyết.

Về thẩm quyền Tòa án theo lãnh thổ.

Theo quy định tại Điều 37 BLTTDS 2015 thì thẩm quyền Tòa án theo lãnh thổ đối với tranh chấp về hôn nhân và gia đình được xác định là Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc.

– Trường hợp nguyên đơn không biết nơi cư trú, làm việc của bị đơn thì căn cứ vào điểm a-khoản 1-Điều 40 BLTTDS 2015 quy định “nguyên đơn có thể yêu cầu Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc, có trụ sở cuối cùng hoặc nơi bị đơn có tài sản giải quyết”.

– Trường hợp bị đơn không có nơi cư trú, làm việc ở Việt Nam thì căn cứ vào điểm c-khoản 1-Điều 40 BLTTDS 2015 quy định “nguyên đơn có thể yêu cầu Tòa án nơi mình cư trú, làm việc, có trụ sở giải quyết”.

Như vậy, nếu trường hợp của người có nhu cầu không thuộc trường hợp đặc biệt ở khu vực biên giới thì nhìn chung thẩm quyết giải quyết ly hôn có yếu tố nước ngoài sẽ do Tòa án cấp Tỉnh nơi bị đơn cư trú, làm việc có thẩm quyền giải quyết.