Thời hiệu khởi kiện tranh chấp hợp đồng vay tài sản

Hiện nay, việc cho vay mượn tài sản (tiền) diễn ra phổ biến. Khi vay mượn thì các bên có thoả thuận và cam kết về việc trả nợ. Tuy nhiên, trên thực tế có nhiều lý do dẫn đến người vay không thể thực hiện hoặc không chịu thực hiện việc trả nợ đúng như thoả thuận, cam kết. Lúc này, để đảm bảo quyền lợi cho mình thì người cho vay đã khởi kiện yêu cầu người vay thực hiện nghĩa vụ trả nợ. Vậy thời hiệu khởi kiện vụ án tranh chấp hợp đồng vay tài sản được quy định như thế nào?

Theo quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 155 Bộ luật Dân sự 2015 thì: “Thời hiệu khởi kiện không áp dụng trong trường hợp sau đây:

…2. Yêu cầu bảo vệ quyền sở hữu, trừ trường hợp Bộ luật này, luật khác có liên quan quy định khác.

3. Tranh chấp về quyền sử dụng đất theo quy định của Luật đất đai….”

Theo quy định tại Điều 429 Bộ luật Dân sự 2015 thì: “Thời hiệu khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp hợp đồng là 03 năm, kể từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm”.

Theo quy định tại khoản 2 Điều 184 Bộ luật Tố tụng dân sự thì: “Tòa án chỉ áp dụng quy định về thời hiệu theo yêu cầu áp dụng thời hiệu của một bên hoặc các bên với điều kiện yêu cầu này phải được đưa ra trước khi Tòa án cấp sơ thẩm ra bản án, quyết định giải quyết vụ việc”.

Do vậy, đối với các tranh chấp về quyền sở hữu, đòi lại tài sản thì Tòa án không áp dụng thời hiệu không phụ thuộc vào việc một bên hoặc các bên có hay không có yêu cầu áp dụng thời hiệu.

Tuy nhiên, việc yêu cầu trả nợ có phải là tranh chấp về quyền sở hữu, đòi lại tài sản để không áp dụng thời hiệu khởi kiện hay không. Điều này đã được Toà án nhân dân Tối cao giải đáp tại Công văn 02/TANDTC-PC ngày 02/8/2021. Theo đó, đối với các tranh chấp phát sinh từ giao dịch dân sự như hợp đồng thuê nhà, thuê tài sản, hợp đồng vay tài sản giữa các cá nhân, tập thể với nhau (không phải là hợp đồng tín dụng) thì thời hiệu khởi kiện áp dụng theo quy định tại Điều 429 Bộ luật Dân sự 2015 và Điều 184 Bộ luật Tố tụng dân sự.

Như vậy, tranh chấp về hợp đồng vay tài sản thì thời hiệu để yêu cầu Toà án giải quyết là 03 năm, kể từ ngày người có quyền yêu cầu biết hoặc phải biết quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm